ارزیابی نوسانات نرخ ارز بر صادرات فرش دست‌باف: کاربرد مدل تصحیح خطای ‌برداری

فرش دست‌باف در دورۀ 1357 تا 1392 به‌طور متوسط سهم 44/22 درصدی در بازار جهانی فرش دست‌باف و 654/524 میلیون دلاری در صادرات غیرنفتی ایران دارد. نگارندة این پژوهش از الگوی ناهم‌سانی شرطی خودرگرسیونی تعمیم‌یافته (GARCH)، هم‌گرایی یوهانسن ـ جوسیلیوس (J-J)، و مدل تصحیح خطای ‌برداری (VECM) به‌منظور ارزیابی تأثیر نوسانات نرخ ارز بر صادرات فرش استفاده کرده است. نتایج نشان می‌دهد که نرخ ارز حقیقی، درآمد ناخالص کشورهای واردکننده، و نرخ تورم تأثیر مثبت در صادرات فرش دارد. هم‌چنین نوسانات نرخ ارز در کوتاه‌مدت اثر منفی و معنی‌داری بر ارزش صادرات فرش دارد. نتایج آزمون J-J با آزمون اثر و حداکثر مقدار ویژه نشان داد که حداقل یک رابطه در بلندمدت وجود دارد. هم‌چنین الگویVECM  نشان داد که متغیرهای نرخ ارز و نوسانات نرخ ارز واگرا و متغیرهای تورم و درآمد ملی کشورها هم‌گراست. نوسانات نرخ ارز به نوسان درآمد عرضه‌کنندگان فرش و نوسان قیمت برای تقاضاکنندگان فرش منجر می‌شود. نوسانات نرخ ارز ریسک تولید و ریسک سرمایه‌گذاری در صنعت فرش را افزایش داده و تأثیر منفی بر طرف عرضۀ فرش دارد. در طرف تقاضا نیز افزایش ریسک بازار می‌تواند به تعویق خرید یا انصراف از خرید فرش منجر شود، زیرا خریدار با نوسانات قیمتی روبه‌روست.به این ترتیب، اجرای سیاست ارزی باثبات توسط مقامات پولی و ارزی پیش‌نهاد می‌شود.